Mali Rehber

YAZARKASA POS ENTEGRASYON UYGULAMARINDA VUK 483 VE VUK 507 KARŞILAŞTIRMA ÇALIŞMA DOSYASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun ile 12/04/2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik 16 Madde gereğince;

Yardımcı eczacılar asgari ücretin 1.5 katından, ikinci eczacılar asgari ücretin 3 katından az olmamak şartıyla taraflarca belirlenen ücret dahilinde görevlendirilir.

2022 yılı hasılat tutarı (KDV Hariç) esas alınıır.

Yardımcı eczacı çalıştırma yükümlülüğü;

2023 yılında yardımcı eczacı çalıştırması zorunlu eczaneler için; KDV hariç yıllık hasılat tutarı 7.223.524,00 TL'dir.

İkinci Eczacı çalıştırma yükümlülüğü;

2023 yılında ikinci eczacı çalıştırması zorunlu eczaneler için; KDV hariç yıllık hasılat tutarı 15.254.659,00 TL, reçete sayısı 80.000 olarak belirlenmiştir.

Bilgilendirme Notu: Düzenleme gereği yardımcı eczacı 1.5 asgari ücret, ikinci eczacı 3 asgari ücret üzerinden bordrolandırılmıştır.

*"Brütten Net" maaş hesabı yapılırken takvim yılı içerisinde ilk kez sigorta girişi yapılan sigortalı dikkate alınarak hazırlanmıştır. İlgili takvim yılı içerisinde önceki aylarda ücret alan çalışan için gelir vergisi dilimi ve damga vergisi değişeceğinden net ücret dönem içinde faklılık gösterecektir. Gelir vergisi kümülatif matrahı dikkatli takip edilmelidir.

SGK İLE İLGİLİ MALİ TANIMLAR

ECZANE HİZMET BEDELİ NEDİR?

SGK ile Türk Eczacıları Birliği arasında 01.02.2012 tarihinde ilki imzalanarak yürürlüğe giren protokol ile eczacıya her reçete başına hizmet bedeli ödenir. Bu bedel her ay SGK’ya düzenlenen faturalara eczane hizmet bedeli olarak dahil edilmektedir. Bu hizmet bedelleri kademeli olarak satış hasılatlarına göre her sözleşme döneminde yeniden belirlenmektedir.

SGK tarafından eczanelere her ay ödenen bu bedel hizmet satışı olarak muhasebeleştirilir ve yıllık satış hasılatına dahildir.

MUAYENE KATILIM PAYI VE REÇETE KATILIM PAYI NEDİR?

Kapsama dâhil kişilerin sağlık kurum ve kuruluşlarındaki ayakta tedavilerine ilişkin hekim ve diş hekimi muayenelerinden muayene katılım payı alınmaktadır. Birinci basamak sağlık kuruluşları ile aile hekimliği muayenelerinde katılım payı alınmaz.

Hak sahibi kişiye reçete yazılması durumunda; 3 kutuya kadar (üç kutu dahil) temin edilen ilaçlar için 3 TL, 3 kutuya ilave temin edilen her bir kutu ilaç için 1 TL katılım payı alınır. Enjektabl formlar ile serum, beslenme ürünleri ve majistraller için kutu sayısına bakılmaksızın her bir kalem 1 kutu olarak değerlendirilir. Sağlık raporu ile belgelendirilmek koşuluyla kurumun resmi internet sitesinde yayımlanan “Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesi”nde yer alan hastalıklarda, listede belirtilen ilaçlar için bu maddede belirtilen katılım payları uygulanmaz ve kutu/kalem hesabında dikkate alınmaz.

Hastanın muayene ve reçete katılım payının eczanede tahsil edilmesi esnasında fişin yeni nesil yazarkasalarda tanımlı matrahsız alanından hasta T.C. Kimlik Numarası girildikten sonra %0 KDV’li olarak kesilmesi gerekmektedir. Bu şekilde işlem yapılarak nakit veya kredi kartı ile tahsil edilen muayene ve reçete katılım payları satış hasılatına dahil olmamaktadır.

İLAÇ KATILIM PAYI NEDİR?

SGK tarafından ayakta tedavide sağlanan ilaçlar için ilaç bedelinin; kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için yüzde 10’u, diğer kişiler için yüzde 20’si oranında katılım payı alınır.

İlaç katılım payı kurumdan gelir ve aylık alan kişilerin maaşlarından kesildikten sonra eczacıların hesabına SGK tarafından aktarılmaktadır. Diğer kişiler için %20 oranında alınan katılım payı ise hastadan peşin olarak eczanede alınmaktadır.

SGK tarafından hesabımıza yatırılan emekli veya gelir aylığı alan kişilerin katılım payları için de hastalara nakit olarak katılım payı fişi kesilmelidir. İlaç katılım payı için alınan bedeller gelir olarak işlenir ve eczanenin yıllık satış hasılatına dahil edilir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesine göre, gayri safi hasılattan indirilebilecek giderler aşağıda sıralanmaktadır.

1. Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler,
2. Çalışanların yemek giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı ve demirbaş olarak verilen giyim eşyası,
3. İşle ilgili olmak şartıyla, ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,
4. İşle ilgili seyahat ve ikamet giderleri,
5. Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri, (Kıst uygulamasına tabidir),
6. İşletme ile ilgili olmak şartıyla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar,
7. Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar,
8. Sendikalara ödenen aidatlar,
9. Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli,
10. Bağ-Kur primleri de sosyal güvenlik mevzuatı uyarınca ödenmiş olması şartıyla beyan edilen ticari kazançla sınırlı olmak üzere indirim konusu yapılabilecektir.

Yıllık Beyannameye Dahil Edilen Kazanç Ve İratlardan Yapılacak İndirimler

Ticari kazançtan indirim konusu yapılabilecek hususlar şunlardır

1. Şahıs sigorta primleri,
2. Eğitim ve sağlık harcamaları,
3. Bağış ve yardımlar,
4. Türkiye Kızılay Derneği’ne ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar,
5. Diğer kanunlara göre tamamı indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımlar,
6. Cumhurbaşkanlığınca başlatılan yardım kampanyalarına yapılan ayni ve nakdi bağışlar.

İndirim konusu yapılacak tutarın hesaplamasında gayrisafi hasılattan giderler düşüldükten, geçmiş yıl zararları ve indirimler düşülmeden önceki safi irat esas alınacaktır.

Şahıs Sigorta Primleri

Bireysel emeklilik dışında kalan şahıs sigortaları için ödenen primlerin beyan edilen gelirin % 15’ine kadar olan kısmı matrahın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

İndirim konusu yapılacak tutarın hesaplamasında beyan edilen gelir olarak, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan indirimler ve geçmiş yıl zararları düşülmeden önceki tutar esas alınacaktır. Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları hiçbir şekilde indirim konusu yapılmayacaktır.

Yıllık beyannamede matrahın tespitinde dikkate alınacak sigorta primleri;

• Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı hayat sigortalarına ödenen primlerin %50’si ile,
• Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin %100’ünden oluşmaktadır.

İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, beyan edilen gelirin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacaktır. (2022 yılı gelirlerine ilişkin olarak kullanılacak olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı 60.048 TL’dir).

Burada indirim konusu yapılacak sigorta primlerinin yıl / ay ve kullanım esasına göre poliçenin başladığı ay ve yıl sonu üzerinden hesaplama yapılması ve poliçenin ödeme belgelerinin de istendiğinde poliçe ile birlikte ibraz edileceği unutulmamalıdır. Örnek Ekim 2022'de başlayan poliçe için = poliçe primi / 12 x 3 ay (Ekim - Kasım - Aralık) prim tutarı indirimin hesabında dikkate alınacaktır. Faydalanılmayan 9 ay, bir sonraki yıl ticari kazançtan indirim konusu yapılacaktır.

Eğitim ve Sağlık Harcamaları

Aşağıda belirtilen şekilde yapılan eğitim ve sağlık harcamaları beyan edilen gelirin % 10’unu aşmaması şartıyla yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden indirilir:

• Eğitim ve sağlık harcamaları Türkiye’de yapılmalıdır.
• Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmelidir.
• Söz konusu harcamalar mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olmalıdır.

“Küçük çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade etmektedir.

Burada dikkat edilmesi gereken iki önemli nokta vardır. Belgelendirme mutlak surette fatura ile olmalıdır. Belge vergiden istisna kurum ve kuruluşlardan alınmamalıdır. Örneğin vakıf üniversiteleri vergiden istisna olduğundan bu kurumlardan alınacak gerek eğitim ve gerekse sağlık harcamaları indirim konusu yapılamaz.

Bağış ve Yardımlar

a) Bağış ve Yardımlar

Gelir vergisi mükellefleri, genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini aşmamak üzere, makbuz karşılığında yaptıkları bağış ve yardımları yıllık eyanname ile bildirilecek gelirlerinden indirim konusu yapabilirler.

b) Sınırsız İndirilecekler

• Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve 100 yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu (Kalkınmada Öncelikli Yörelerde 50 yatak kapasiteli) ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin ve Gençlik ve Spor Bakanlığı’na ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilecektir.
• Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedellerinin tamamı beyan edilecek gelirden indirilebilecektir.
• Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirim konusu yapılabilecektir.

Eczacılık faaliyetlerinden elde ettiğimiz gelir ile, eczacılık faaliyeti dışında elde ettiğimiz (Örnek: Özel mülkümüzün kira geliri vb.) gelirlerin birbirinden farklı hesap kodlarında işlenmesi gerekmektedir. Aksi taktirde Kamu Kurum İskontosu için SGK’ya bildirilen yıllık satış hasılatı tutarı hatalı olacaktır. Bu durum yapılan iskonto tutarında artışa sebep olabilir.

600 YURT İÇİ SATIŞLAR HESABI

Yurt içindeki şahıs ve şirketlere satılan mal ve hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen toplam değerlerin izlendiği hesaptır.

İlaç, tıbbı malzeme, ıtriyat, dermokozmetik ürünlerin satışı bu hesapta takip edilir. Satış yapıldığında hasılat tutarı bu hesaba alacak olarak kaydedilir. Dönem sonunda bu hesap borç kaydedilerek kapatılır ve 690 Dönem Karı veya Dönem Zararı hesabına aktarılır.

601 YURT DIŞI SATIŞLAR HESABI

602 DİĞER GELİRLER HESABI

İşletmenin korunması, ihracatı teşvik ya da hükümet politikasına uyma zorunluluğu karşısında oluşan işletmenin faaliyet hasılatındaki düşüklüğü veya faaliyet zararını gidermek için, sermaye katkısı niteliğinde olmayan, mali yardımlar, devletin bazı malları vergi, resim, harç ve benzeri yükümlülüklerden istisna etmesi yoluyla yaptığı yardımlar ve satış tarihindeki vade farkları, ihracatla ilgili fiyat istikrar destekleme primi vb. hasılat kalemleri bu hesapta izlenir.

Dönem içindeki faaliyetlerden doğan sübvansiyon, vergi iadesi, vade farkları, her türlü kamu sübvansiyon ve teşvikleri (SGK Prim Teşviki – Hibe vb.) saptanarak ilgili hesaba borç, bu hesaba ise alacak kaydedilir.

649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR HESABI

Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar hesap grubundaki hesapların kapsamına girmeyen İşletmenin gelirleri bu hesapta takip edilir.

İşletmenin esas faaliyeti dışında fakat olağan sayılan faaliyetlerle ilgili olarak ortaya çıkan gelir ve kârların izlendiği hesaptır.

Satış hasılatı dışında esas faaliyeti(ilaç,emtia,vb.satış dışında kalan) olağan gelirleri bu hesapta takip edilir. (Eczacıların kira vb. gelirleri gibi)

Faiz gelirleri 642-Faiz Gelirleri Hesabında

Menkul Kıymet Satış Karları 645-Menkul Kıymet Satış Karları hesabında takip edilir

649 Diğer Olağan Gelir ve Karlar Hesabının İşleyişi;

Ortaya çıkan gelir ve karlar bu hesabın alacağına kaydedilir. Dönem sonunda bu hesap 690 dönem kar veya zarar hesabına aktarılarak kapatılır.

Kamu Kurum İskontosu için SGK’ya bildirilen Yıllık Hasılat Tablosu (Satış Hasılatı Toplam Tutarı) içeriğinde 600, 601, 602 kodlu hesaplar bulunur. Esas faaliyet dışı gelirlerin izlendiği ve takip edildiği 649 Diğer Olağan Gelir ve Karlar Hesabı satış hasılatı toplamında yer almaz.

SGK'ya bildirilen hasılat tablosu vergi dairesine (GİB) verilen dönem gelir tablosundan alınmaktadır. Dönem gelir tablosu brüt satışlar 600,601,602 hesaplarının toplamından oluşur. Bu tutardan 610-611 satış iade ve iskontoları düşürülünce net dönem satış hasılatına ulaşılmış olur.

600 YURTİÇİ SATIŞLAR + 602 DİĞER GELİRLER = SGK’YA BİLDİRİLEN SATIŞ HASILATI